Gebouwen

Sint Elisabeth Ziekenhuis & Diaconessenhuis Leiden

De Franciscanessen van de Heilige Elisabeth van Thüringen vestigen zich in 1892 in een leegstaande, protestantse oude meisjeskostschool aan de Hooigracht 21. Tussen 1982 en 1930 koopt de congregatie het ene na het andere naburig gelegen pand aan de Hooigracht, later ook aan de Nieuwe Rijn en de Middelste Gracht. Het rooms-katholieke ziekenhuis groeit zo als kool en wordt uiteindelijk een groot complex. Dit is de alleroudste foto van het Sint Elisabeth Ziekenhuis.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden, Inventarisnummer: Drukwerkje ter ere van 75-jarig bestaan van het Diaconessenhuis Leiden

Het allereerste Diaconessenhuis van Leiden was een deftig herenhuis aan Plantsoen 101.

Leidse Diaconessenhuis, Witte Singel

Bron: Beeldbank Erfgoed Leiden en Omstreken, signatuur PV_PBK2096, Maker W. Matveld.
Bron: Beeldbank Erfgoed Leiden en Omstreken, signatuur PV_PBK2096, Maker Glückstadt und Münden.
Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden.
Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden.
Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden.

Het allereerste Diaconessenhuis van Leiden opende in 1897 en was gevestigd aan Plantsoen 101. In 1901 opende een nieuwgebouwd ziekenhuis aan de Witte Singel 27. Voor zover bekend zijn dit de oudste foto’s van het Leidse Diaconessenhuis, sedert 1901 gelegen aan de Witte Singel, op de plaats waar nu gebouwen van de Leidse Universiteit staan.

In de sterk verzuilde samenleving van vóór 1965 trekken de meeste katholieken naar het St. Elisabeth Ziekenhuis en de meeste protestanten naar het Diaconessenhuis, maar de beide huizen concurreren voortdurend met elkaar, ook om de beste artsen. Gelukkig maakt de fusie van 2015 dat overbodig.

Kantoor Directrice Louise van den Brink

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden, Inventarisnummer 575: Fotoalbum ter gelegenheid van het 25 jarig jubileum van zuster Catharina Smallegange als diacones van het Diaconessenhuis Leiden, 1 december 1959.

Het kantoor van de Directrice van het Diaconessenhuis aan de Witte Singel, Diacones Louise van den Brink anno 1935.

Ziekenzaal Interne Geneeskunde

Bron: Beeldbank Erfgoed Leiden en Omstreken, signatuur PV_GN00013. Fotograaf: Willem Johannes Kret.

Twee diaconessen op een ziekenzaal van de afdeling Interne Geneeskunde aan de Witte Singel in 1934. Rechts herkent men directrice Louise van den Brink, links een niet bij naam genoemde gediplomeerde diacones.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden. Fotograaf: B.S. Kloeten.

Mannenzaal Diaconessenhuis Leiden anno 1927.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden. Fotograaf: B.S. Kloeten.

Vrouwenzaal met godsdienstige spreuk.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden. Fotograaf: B.S. Kloeten.

Kraamzaal dertiger jaren.

Het rust- en zusterhuis

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Christelijke Vereniging het Diaconessenhuis Leiden. De foto is afgedrukt in een Jaarverslag uit 1975 dat werd aangetroffen in Inventarisnummer 568: Foto’s, krantenartikelen en Jaarverslagen uit de nalatenschap van oud-diacones, later verpleegkundig hoofd OK, Mevrouw Jopie Winter. Fotograaf: Onbekend.

Dit is het rust- en zusterhuis van de Diaconessen aan de Witte Singel 1943. Hier mochten verplegende diaconessen tot rust komen na hun zware arbeid.

Diaconessenhuis Houtlaan

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Beeldbank, Signatuur: PV_DIG20060073, Fotograaf Jan Lagas, genomen in 2006.

In 1964 werd het Diaconessenhuis aan de Houtlaan te Leiden opgeleverd. Een totaal nieuwe, moderne behuizing.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415 ‘Diaconessenhuis Leiden’, inventarisnummer 567, copyright De Dienst Aerocarts van de KLM. 

Zestiger jaren, een KLM Aerocarts foto van het Leidse Diaconessenhuis.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, Archief 1415, Het Diaconessenhuis Leiden, inventarisnummer 567: Ansichtkaarten van het Diaconessenhuis aan de Witte Singel en de Houtlaan en van het personeel en de patiënten van het Diaconessenhuis Leiden 1930-1980

1969. Zuster Mona op de Damesafdeling.

Derde klasse kamer Sint Elisabeth Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Een derde klasse kamer in het oude Sint Elisabeth ziekenhuis aan de Hooigracht.

Oude operatiekamer in het Sint Elisabeth Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Ook in het Sint Elisabeth Ziekenhuis werden mensen geopereerd. Hier zien we o.a. dokter Bruïne Groeneveldt aan het werk, een door de religieuzen zeer hoog geachte dokter uit het ziekenhuis.

Kinderkamer in het Sint Elisabeth Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Een kinderkamer in het Sint Elisabeth Ziekenhuis in de jaren ’50. We zien kinderen in bed, religieuze zusters en leken.

Bron: Erfgoed Leiden en Omstreken, archiefnummer 1415, Diaconessenhuis Leiden, Inventarisnummer 564. Foto’s uit het leven in Het Diaconessenhuis, 1924-1960. Copyright F.E. de Wilde Oegstgeest. 

Een Kinderkamer in het Diaconessenhuis Leiden in de zestiger jaren met een jongetje met been in tractie.

Ansichtkaart Sint Elisabeth Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Een ansichtkaart uit 1950 met drie foto’s van mannenafdelingen in het Sint Elisabeth Ziekenhuis aan de Hooigracht te Leiden.

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142

Rijnland Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Sint Elisabeth Ziekenhuis in 1965, later Rijnland Ziekenhuis te Leiderdorp, hier nog omringd door schapen.

Parkeerplaats Rijnland Ziekenhuis

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

De latere parkeerplaats van het Rijnland Ziekenhuis; thans Alrijne.

Personeelsrestaurant in 1975

Bron: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, Archiefnummer Z055. Inventarisnummer 3142.

Het personeelsrestaurant in 1975.

Villa Rijnoord

Bron: fotocollectie Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, nr. AR 3585.
Bron: fotocollectie Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, nr. AR 3585.

In 1911 heeft dokter Willem van Wermeskerken een huisartspraktijk in Oudshoorn. Dit is een dorpje met één arts, één school, één dominee, één kerk met een kerkhof en een weeshuis, op enige afstand van Alphen aan den Rijn. Dokter van Wermeskerken deed de huisbezoeken bij de zieken in Alphen nog per koets en hield spreekuur in zijn praktijk aan huis, de oude Villa Rijnoord. Na 1942 nam zijn dochter, Margreet van Wermeskerken, de praktijk over, die uiteindelijk uitgroeide tot (kraam)kliniek. Het daarachter nieuw te bouwen ziekenhuis (eerste steenlegging 7 juni 1963) kreeg ter herinnering aan de roemruchte buitenplaats de naam “Rijnoord”.

Bouw Ziekenhuis Rijnoord

Bron: fotocollectie Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, nr. AR 1708.

1964: Het ziekenhuis Rijnoord in aanbouw, met de villa Rijnoord er nog voor. (Deze villa wordt in 1965 afgebroken.) De architect was de firma A. van de Linden uit Elspeet; deze was al eind jaren vijftig in de arm genomen door de stichters van het ziekenhuis: de Vereniging voor Christelijke Ziekenverzorging uit Kampen, die zich bij de gemeente Alphen aan den Rijn had aangemeld met het initiatief voor een ziekenhuis van circa 120 bedden.

Logo Ziekenhuis Rijnoord

Bron: Brieven in Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, Omslag 110.1.01.2: Secretarie archief 1938-1991,  inv.nr. 5676

Het eerste logo van ziekenhuis Rijnoord.

Ziekenhuis Rijnoord

Bron: Fotocollectie Gemeentearchief van Alphen aan den Rijn, nr. AR 3551.

Ziekenhuis Rijnoord (hier op foto omstreeks 1966) wordt op 11 november 1966 geopend door Secretaris generaal van Volksgezondheid dhr. R.J.H. Kruisinga, samen met hoofdzuster W./M. Beeuwkes.  De Gemeente Alphen aan den Rijn schonk het ziekenhuis op deze heuglijke dag een bedrag van Fl. 500.–, waarmee ‘het ziekenhuis een orgel of piano zou kopen voor het personeel.’

Bron: Correspondentie in het Gemeentearchief van Alphen aan den Rijn, Omslag 110.1.01.2: Secretarie archief 1938-1991, inv.nr. 5676.

Logo Sint Elisabeth Ziekenhuis 100-jarig bestaan

Bron: Stukken in Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, Omslag 110.1.01.2: Secretarie archief 1938-1991, inv.nr. 5676. Fotograaf: Cecile aan de Stegge.

Het logo van het Sint Elisabeth ziekenhuis bij het 100-jarig bestaan.

Fusie Sint Elisabeth Ziekenhuis en Ziekenhuis Rijnoord

Na een fusie d.d. 1 januari 1990 tussen het Sint Elisabeth Ziekenhuis Leiderdorp en het ziekenhuis Rijnoord Alphen aan den Rijn tot Stichting Ziekenhuizen Rijnland, gaat het oude ziekenhuis Rijnoord de nieuwe naam Rijnland ziekenhuis promoten middels een nieuw logo, en een nieuwe huisstijl.

Logo Rijnland Ziekenhuis

Bron: stukken in Gemeentearchief Alphen aan den Rijn, Omslag 110.1.01.2: Secretarie archief 1938-1991, inv.nr. 5676.

Logo Rijnland ziekenhuis per 1993.

100-jarig bestaan Diaconessenhuis Leiden

Bron: Plakboeken van Henriëtte van der Ploeg en Anke Grosse Stüve-Borst. 

1997. Het Diaconessenhuis bestaat ook 100 jaar en viert dit met de duif op de voorkant.  

Alrijne Zorggroep

Fotograaf: Cecile aan de Stegge.

Foto hoofdingang Ziekenhuis Alrijne Zorggroep Alphen aan den Rijn, 22-02-2024.

Fotograaf: Cecile aan de Stegge.

Foto Ziekenhuis Alrijne Zorggroep Alphen aan den Rijn, 22-02-2024.

Bron: Alrijne.

Het logo van Alrijne Zorggroep anno 2024.